Testu osoan

Hirigunea

Alde Zaharra

Portua, Lamera eta Gaztelu

Morondo

Artalde

Dolareaga eta Esparru

Adoberia eta Ondarre

Portale

Almikabidea eta Erregiņazubi

Erribera

Zarragoiti

Kurtzio eta Santa Mariņa

Txibitxiaga

Tala

Sanjuanbidea

Ibarreta eta San Martin

Bilbobidea

Dibio

Aranondo

Artikabidea

Portuburu

Zehaztu gabeak

Arane

Agirre

San Migel

San Andres

Almika

Artika

Demiku

Arranotegi

Maņu

San Pelaio Gibelortzagakoa

Kostaldea

Izaro

Gainak

Sare hidrografikoa

Bakio aldea

auzoka / Hirigunea / Alde Zaharra / Areiltza (dorretxea)  

Areiltza   (dorretxea)

Kokapena: Hiria; V. mapa (C-2)

Ohar ling.: Izen honetan ozen osteko afrikariaren alde egin da fitxa bururako.

Oharrak: Pisukalea eta Talakalearen gurutzean egon omen zen. Hala esaten du A. Zabalak:

«El solar y la torre estuvieron en la cruz de la calle de Pisueta, hoy de Aurrekoetxea y de la de la Atalaya» [181];

eta hala ematen du aditzera 1799ko agiriak ere:

«Huerta cerrada de paredes en la calle Sta. Maria, pegante a la que fue torre de Areilza por el poniente y por su oriente calle procesional y huerta de Joseph de Basterrechea, por el Norte calle ppª y casas de Asensio de Echevarria y Benito Artaza y por su mediodia con las casas de Antonio Anesagasti Fraimocho» [182]

Beste aipamen batzuek ere, inguru honetan ipintzen dute dorretxe hau:

«limonar en calle de Pisueta, ateniente al solar de la torre de Areilça» [183]

J. A. Iradik [184] eta gero Madozen hiztegiak esaten duenez, XIX. mendearen lehen zatian desagertu ziren azken aztarnak:

«Hace cosa de 16 años desaparecieron los ultimos vestigios de esta casa y su area es hoy parte de una huerta, propia de D. Andres de Nardiz» [185]

XIV. mendeko erreferentzia don Tello eta bere anaia, Gaztelako don Pedroren arteko liskarrari lotutakoa da. Azken honen jazarpenetik Bermeon babestu omen zen don Tello, Santxo Martinez Areiltzakoaren dorrean. Dorretxe bera delakoan, hementxe jarri da aipua.

Honela deskribatzen du F. Sesmerok Areiltzakoen armarria:

«En campo de plata un roble de sinople, y un lobo de sable pasante al pie del tronco. Bordura de gules con trece sotueres de oro» [186]

Idatzizkoa:
1358Areilza, torre de Sancho Martinez deBIBL   ItJR-I   170
1629Areilça, torre deBUA   1161/6. Cancel. de cens.   134-134b
1722Areilza, calle de la Torre deBEHA   A-072/33
1775-1831Areilza, torre deBUA   915. Hipotecas. 1775   22b
1775-1831Areilza, calle de la torre deBUA   915. Hipotecas. 1775   64b
1799Areilza, la que fue torre deBFA. K.   460/24   51
1832Arilza, calle de la torre deBFA. Bust   332/013   210
1844Areilza, torre deBIBL   YrJA   52-54
1845-50Areilza, casa solar armera deBIBL   DccMd   42
1928Areilza, casa-torre deBIBL   ZbA1   154,164,202

__________

[181]   Zabala, Angel (1928), I; 164

[182]   1799. BFA. K. 460/24; 51

[183]   1629.BUA. 1161/6. Cancel. de cens.; 134-134b

[184]   Yradi, Juan Angel de (1844); 52-54

[185]   Madoz, Pascual (1845-1850); 42

[186]   Sesmero, Francisco (1970)

 

Ekintza honek Bizkaiko Foru Aldundiaren
Kultura Sailaren laguntza jaso du