Testu osoan

Hirigunea

Alde Zaharra

Portua, Lamera eta Gaztelu

Morondo

Artalde

Dolareaga eta Esparru

Adoberia eta Ondarre

Portale

Almikabidea eta Erregiņazubi

Erribera

Zarragoiti

Kurtzio eta Santa Mariņa

Txibitxiaga

Tala

Sanjuanbidea

Ibarreta eta San Martin

Bilbobidea

Dibio

Aranondo

Artikabidea

Portuburu

Zehaztu gabeak

Arane

Agirre

San Migel

San Andres

Almika

Artika

Demiku

Arranotegi

Maņu

San Pelaio Gibelortzagakoa

Kostaldea

Izaro

Gainak

Sare hidrografikoa

Bakio aldea

auzoka / San Andres / Lupetegi (baserria)  

Lupetegi   (baserria)

Kokapena: San Andres; VII. mapa (B-3)

Ohar ling.: Idatziz, Lupategi sarritan agertzen den arren, Lupetegiren alde egin da fitxa buruan jartzeko, aldaera zaharrena delako. Mitxelenak dioenez, «Lope n. pro.: Lopeandia, Lopegaray, Lopeola, Loperdi, Loperena, Lopetegui (var. Lopategui, Lopetedi)» (Mitxelena, Apellidos vascos, 1985, 123). XVI. mendean Lupe eta Lope oinarridun aldaerak jaso izan dira, behin bakoitza: casa de Martin de Lupetegui eta casa de Juan de Lopetegui (Ik. Artika auzoko Artiketxe baserria).

XVII. mendean, silaba biko oinarriei, elkarketan eta eratorpenean gertatzen zaien moduan, bukaerako erdiko bokala ireki egin da eta -e > -a bilakatu da (Mitxelena, FHV, 1990, 126). Horrela, XVII. mendearen hasieran Lupetegi jaso arren, Lupategi da nagusiki jaso den aldaera. Silaba biko oinarrietan amaierako bokala irekitzea, ez da aldaera zaharrenetan jaso. Berdin gertatu da Arranotegi auzoko Akulategi izenean.

Lopetegui, Lupetegi > Lupategi

XVIII. mendearen lehen laurdenera arte ez da Lopategi aldaera jaso. Ordutik aurrera, Lopategi eta Lupategi aldaerak jaso dira.

Silaba biko oinarrien amaierako erdiko bokala irekitzeko arau horrek indarra galduko zuen (Ik. San Migel auzoko Etxebarriaerreka baserria), eta berriro ere, Lupetegi izatera pasatu zen (beharbada aurreko bokal itxiak eragindako asimilazioagatik), horren erakusgarri den idatzizko daturik ez bada jaso ere.

Ahoz jaso den aldaerak, berriz, Lupe- oinarria du, eta bokal arteko belare ahostuna galduta du (-g- > Ø), ondoan gelditu diren bokalak monoptongatu egin direlarik:

Lupetegi > Lupetei > Lupeti

Oharrak: Auzoko baserri historikoetakoa.

Ahozkoa:
«Lupéti»044, 046, 048 , 050

Idatzizkoa:
1514Martin de Lupetegui, cas. deBIBL   Fog1514    235
1637Lupetegui, casaBEHA   A-78/6-6
1682Lupategui, cas.BUA   AL. 1680-1710   31b-34b
1701Lupategui, cas.BUA   AL. 1680-1710   235b-23
1702Lupategui, cas.BUA   AL. 1680-1710   275-281
1704Lupategui, cas.BFA. Fg.
1723Lupattegui, cas.BFA. Bust   234/2   34b
1725Lupategui, caseria deBEHA   A-81/13-1   10b
1745-46Lopategui, cas.BFA. Fg.
1746Lupategui, varrio de BFA. K.   1042/22   10
1763-1846Lupategui, cas.BUA   39/1. Enajen. y conc.   1
1764Lopategui, cas.BFA. Bust   251/2   59b
1775-1831Lupategui, cas.BUA   915. Hipotecas. 1775   20b
1791Lupategui, cas.BEHA   A-78/4-1   1-1b
1796Lopattegui, cas.BFA. Fg.
1804Lupategui, cas.BEHA   A-700/10-2
1825Lupattegui, cas.BEHA   A-78/4-1
1847-74Lopategui, cas.BUA   5
1850Lupategui, cas.BEHA   A-78/4-1
1854Lopategui, cas.BUA   946. Ced. vec.
1857Lupategui, cas.BUA   Padron 1851(3)   88b
1859Lupategui, cas.BUA   BUA/5. Nuevo Nomencl.
1860Lopategui, cas.BUA   BUA/5. Nomenclator
1895Lupategui, cas.BAHP.N.BL   7551   872b
1896Lupategui, cas.BAHP.N.BL   7552   722
1897-98Lopategui, cas.BUA   10. Nomencl.1897-98
1910Lopategui, cas.BUA   1032. Fincas rústicas
1916Lupategui, cas.GJE   fk:1136   L16;29
1922Lopategui, cas.BFA. E. KZ.   C/2
1934Lopategui, cas.BFA. E. KZ.   C/76
1938Lopategui, cas.BUA   1685

 

Ekintza honek Bizkaiko Foru Aldundiaren
Kultura Sailaren laguntza jaso du