Agirre   auzoa

Kokapena: Agirre; IV. mapa (D)

Ohar ling.: Leku-izen honetan bokal itxia ireki egin da (-i- > -e- > -a-) asimilazioz:

Agirre > Agerre > Agarre

Oharrak: Ametzaga eta Landabasoko erreken artean kokatuta, Arane eta San Migel auzoen bitartean, Zumarrietako landatik mendebaldera San Pelaio aldeko isuriko zati bat ere (Txaoleta izeneko baserrien eremua) hartzen du auzo honek.

Agirre auzoa, Aranekoa bezala, Bermeoko hiribilduko auzoa izan ohi da; «barrios de la villa» deitzen ziren eta, beraz, Talako Andra Mariako elizbarrutikoak ziren.

Bederatzi dira auzo honetako baserri historikoak: Sagargane parajearen ekialdetik, Agirre izenekoak: Pellune, Arrietane, Auzoko, Agirrebarrenengo; eta mendebaldetik, Pedru, Igartu, Luzarraga, Etxebarrimotzene eta bere errota (gaurko Errotatxu); XVIII. mendearen amaieran Agirrebekoa izenekoa (seguruenik gaurko Kalene) gehitzen zaie. Azkenik, XIX. mendean eraiki ziren baserriak daude: Bastegieta/Igartuko etxezarre (gaur desagertua), Kantare, Makatzaga, Txaoletagoiko, Txaoletabeko, Saitu izenekoak, Artone eta Ormaetxe (1888an eraikia, azken hau).

1856an, Agirre auzoak 17 baserri eta 104 biztanle zituen [922].

Ahozkoa:

«Agarré»	028, 164
«Agárre»	025, 161, 166

Idatzizkoa:

1493	Aguirres, moradores de	VEKA   R.R. Ejec. L54/7 (SM)   1b
1618	Aguirre, término de	BUA    1161/6. Cancel. de censos   96
1625	Aguirre, término de	BFA. Bust   12/1   88
1643	Aguirre, término de	BFA. Bust   180/35   67
1653	Aguirre, término de	BEHA   A-61/10-3   70
1676	Aguirre, término de	BUA   910. Escrituras de censos  72b
1690	Aguirre, término de	BFA. K.   583/25   15
1726	Aguerres, término de	BEHA   A-73/2-65
1739	Aguirres, barrio	BUA   1560. Libro de cuentas   305b
1740	Aguirre, barrio de	BFA. K.   377/8   85b
1753	Aguirres, varrio de	BFA. K.   216/1   3b
1754	Aguirres, término de	BFA. K.   217/1   54b
1768	Aguirre, viñas llamadas	BFA. Bust   367/1   3b
1779	Aguirres, término de	BUA   842. Cuentas   116b
1779	Aguirres, barrio	BFA. Bust   195/3   194b
1797	Aguirres, camino de	BUA   1136. Libr. y recibos   62
1802	Aguirres, barrio	BUA   1136. Libr. y recibos   70b
1822	Aguirre, barrio	BUA   1313/3. Contribuciones   63
1836	Aguirre, término de	BUA   37/3. Gubernativo   62
1844	Aguirres, barrio	BIBL   YrJA   52-54
1856	Aguirres, barrio	BUA   37/ Nº de calles, edif., hab.
1857	Aguirres, barrio	BFA. Bust   593/18   2b, 4
1860	Aguirres, barrio	BUA   5. Rotul. de calles (1860)
1895	Aguirres, termino de	BAHP.N.BL   7550   196b
1904	Aguirres, barrio	BAHP.N.BL   8576   819b
1969	Aguirre, nucleo rural	BUA   1432/54   4
1973-74	Agarre, barrio	BIBL   ErA.EtnB   226

__________

[922]   BUA. 37/ Nº de calles, edif., hab.