auzoka / Arranotegi / Akulategi (parajea)   
 Akulategi   (parajea)
Kokapena: Arranotegi;  X. mapa (B-2)
Ohar ling.: Ik. Arranotegi auzoko Akulategi (baserria).
Oharrak: Madariagako eta Akulategiko erreken artean. Herri basoa da. Antzinako Erregimenaren garaian baso hauek erabilera ugari izaten zuten. Zuhaitzetatik, etxe eta itsasontzien eraikuntzetarako zurezko materialak ateratzen ziren; zuhaitz adarrak burdinoletarako egur-ikatza egiteko erabiltzen ziren eta baso-azpia (otea, ira, etab.), inguruko baserritarrek aprobetxatzen zuten.
Horrela, 1652an, Lences-eko kondearen eta Diego Abaroakoaren artean burdinoletarako aprobetxamenduaz izandako auzian, Akulategiko basoak aipatzen dira [1215]. 1712an, Akulategiko basoetatik ateratako ikatz-zamen berri ematen da [1216]; 1731n, 600 eta 5.600 ikatz-zama atera ziren [1217].
Zuhaitz osoak ere saltzen zituen udalak eraikuntzarako:
1843an:
«Razón de arboles que el ayuntamiento vende a remate.. Baso Galan, Arech oquer, monte Ureta, arriba de Baso Galan, Mañuas, Gorta Ederra, Mintegui, al pie de la Cadena, Sesencorta, y al pie de Landa, arriba de Landa, Aculategui»  [1218]
eta 1921ean, Munape baserriaren berreraiketarako:
«Tala de 104 robles del monte Akulategi para reconstruir la casa Sakoneta o Munepe destruida por incendio en febrero de 1921»  [1219]
Basoak berriztatzeko, zuhaitz landareak ateratzen ziren paraje hauetatik, herri-mintegietara eramateko (Ik. Galdizko mintegia eta Zuluetaburu):
«Trabajos en los montes comunes: sacar plantios por si nacidos, volverlos a plantar en parajes determinados despues de limpiarlos y espinarlos y cabas hechas en ellos y en los viberos y montes comunes: (...) En el termino de Aculategui: limpieza de plantios de robles de si nacidos»  [1220]
Gaur, gelditzen den herri baso bakarra da Akulategikoa. Lehenago zabalagoa izan zen; 1851n, basoaren 60 sail saldu ziren  [1221].
Ahozkoa:
Idatzizkoa:
| 1578 | Aquillotegui, arroyo que baxa de | VEKA   R.R. Ejec. C2497   47 | 
| 1652 | Aculategui, montes del termino de | VEKA   S.V. L1528/3   1-5 | 
| 1652 | Aculateguis, monte de las | BFA. K.   719/2   4,4b | 
| 1656 | Aqulateguis, montes que llaman de | VEKA   S.V. L1528/3   1b-38 | 
| 1680 | Aculategui, montazgo | BFA. K.   3583/1   68 | 
| 1699 | Aculateguiz, montes de | BUA   1560. Libro de cuentas   46b | 
| 1700 | Aculateguis, monte de | BUA   1560. Libro de cuentas   49b | 
| 1712 | Aculateguis, montes de | BUA   1560. Libro de cuentas   142 | 
| 1730 | Aculattegui, montes de | BFA. K.   1830/2   50 | 
| 1731 | Aculategui, monte | BFA. K.   3583/1   60, 60b | 
| 1745 | Aculategui, monte concejil | BFA. K.   1870/18   4b | 
| 1749 | Aquillotegui | VEKA   Pl. y Dib.nº 783  [1222] | 
| 1774 | Aculategui, monte | BUA   250/13. Cargos y datas   27 | 
| 1787 | Aculategui, montes comunes | BUA   990/1. Recibos   18 | 
| 1792 | Aculategui, monte de | BUA   991/1. Recibos   43b | 
| 1796 | Aculategui, trabajos en | BUA   1136. Libr. y recibos   36c | 
| 1797 | Aculategui, montes comunes | BUA   1136. Libr. y recibos   47b | 
| 1807 | Aculategui, termino y monte de | BUA   1590. Junta de policia   10b | 
| 1813 | Aqulategui | BFA. Bust   567/7   11 | 
| 1843 | Aculategui,  termino de | BUA   1289/2. Montazgos   126 | 
| 1843 | Aculategui | BUA   1312/10. Acreedores | 
| 1844 | Aculategui, monte | BIBL   YrJA   111 | 
| 1862 | Aculategui, monte llamado | BUA   B1289,15   1 | 
| 1862-1887 | Aculategui, lotes en | BUA   1289. Venta de montes   58b | 
| 1870 | Aculategui, termino | BUA   38. Leña | 
| 1899 | Aculategui, robledal en | BAHP.N.BL   8297   1566 | 
| 1913 | Aculategui, monte comunal de | BUA   246/4. Infracc. ley de montes | 
| 1921 | Akulategi, monte | BFA. E. LS.   C/392-22 | 
| 1923 | Aculategui, termino de | GJE   fk:175   L3;240 | 
| 1942 | Aculategui, termino de | GJE   fk:728   L10;188 | 
| 1947 | Aculategui, monte argomal en | GJE   fk:1658   L23;44 | 
| 1949 | Aculategui, termino de | GJE   fk:1889   L25;240 | 
| 1958 | Aculategui, montes | GJE   fk:2702   L35;69 | 
__________
[1215]   BFA. K. 719/2; 4.
[1216]   BUA. 1560. Libro de cuentas; 142.
[1217]   BFA. K. 3583/1; 60.
[1218]   BUA. 1312/10. Acreedores.
[1219]   BFA. E. LS. C/392-22.
[1220]   BUA. 1136. Libr. y recibos; 47b.
[1221]   BUA. 1289. Venta de montes; 58b.
[1222]   1749. España. Ministerio de Cultura. Archivo de la Real Chancillería de Valladolid. PLANOS Y DIBUJOS. DESGLOSADOS 0783.