Testu osoan

Hirigunea

Alde Zaharra

Portua, Lamera eta Gaztelu

Morondo

Artalde

Dolareaga eta Esparru

Adoberia eta Ondarre

Portale

Almikabidea eta Erregiņazubi

Erribera

Zarragoiti

Kurtzio eta Santa Mariņa

Txibitxiaga

Tala

Sanjuanbidea

Ibarreta eta San Martin

Bilbobidea

Dibio

Aranondo

Artikabidea

Portuburu

Zehaztu gabeak

Arane

Agirre

San Migel

San Andres

Almika

Artika

Demiku

Arranotegi

Maņu

San Pelaio Gibelortzagakoa

Kostaldea

Izaro

Gainak

Sare hidrografikoa

Bakio aldea

auzoka / Kostaldea / Ugarrai (haitza)  

Ugarrai   (haitza)

Kokapena: Hiria; V. mapa (A-2)

Ohar ling.: Bokal itxiaren eraginez, bokal irekia itxi egin da Ugarrai > Ugerrai bihurtuta. Hitz amaierako diptongoa monoptongatu egin da, eta -ai > -i- bihurtu da.

Ugarray > Uguerray > Ugerri

Hiztunen artean, 'ur' + '(h)arri' etimoa zabalduta dago (Bermeoko ugerria, Mundakakoa [1481]...). Ahoz, artikuluz jaso da, generikotasunetik hurbil dagoen erakusgarri. Azkuek bere hiztegian 'ugarri' Bizkaiari eta Gipuzkoari dagokiola adierazten du, baina galdera markarekin.

Artikuluarekin erabiltzean, epentesia txertatu da -i- bokal itxiaren eta artikuluaren artean, eta bokal itxi horrek artikulua gradu batean itxi du.

'Ugerri' + -a > Ugerridxa > Ugerridxe

Oharrak: Kostaldeko haitza. Bermeoko herriaren ipar-mendebalean, Talape eta Tonpoitxikiaren artean, itsasorantz luzatzen den muturra.

Historia Akademiako hiztegiak eta Madozenak agertzen dutenaren arabera, itsasaldearen babeserako, XVIII. mendearen amaieran eta XIX.aren hasieran, kanoi bateria bat egon zen ezarrita puntu honetan.

XIX. mendearen hasieran, olatu-moila eraikitzeko proiektuen artean izan zen bat, Jose C. Uzelaiena, Ugarraitik ekialderantz abiatuta, oso barru zabala utziko zuen moila [1482]. Baina azkenean, eraikitakoa, Bañeratik Bonitoatxeko baixaraino luzatu zen.

Ahozkoa:
«Ugérri»053, 166
«Ugérridxe»052, 053

Idatzizkoa:
1802Uguerray, peñaBIBL   DccAH/t.2
1844Ugarray, peñónBIBL   YrJA   47 eta 103
1845-50Uguerray, punta de tierraBIBL   DccMd
1857Uguerray, peñónMAP   MunV/ItJR-II   24-25
1895-1903Ugueray, UguerrayBIBL   Lbyr III   403, 404
1895-1903Uguerraiz, peñónBIBL   Lbyr-III  507-508
1905Uguer-arri, escollosBUA   1246/7. Puerto
1911Uguerray, rocasBUA   1246/11. Mejoras puerto
1946Ugarrarri, piedra deBIBL   C-G.PmPV   32
1972Uguerrey, puntaBIBL   ESEC-GB   5
1973-74Bermeoko ugerriyeBIBL   ErA.EtnB   160-161
1982Ugerri, Bermeoko ugerriyeBIBL   ErA.KTop   263

__________

[1481]   Erkoreka, Anton (1982-83). [1482]   BUA. 1246/11. Mejoras puerto.

 

Ekintza honek Bizkaiko Foru Aldundiaren
Kultura Sailaren laguntza jaso du