Hirigunea
Alde Zaharra
Portua, Lamera eta Gaztelu
Morondo
Artalde
Dolareaga eta Esparru
Adoberia eta Ondarre
Portale
Almikabidea eta Erregiņazubi
Erribera
Zarragoiti
Kurtzio eta Santa Mariņa
Txibitxiaga
Tala
Sanjuanbidea
Ibarreta eta San Martin
Bilbobidea
Dibio
Aranondo
Artikabidea
Portuburu
Zehaztu gabeak
Arane
Agirre
San Migel
San Andres
Almika
Artika
Demiku
Arranotegi
Maņu
San Pelaio Gibelortzagakoa
Kostaldea
Izaro
Gainak
Sare hidrografikoa
Bakio aldea
|
auzoka / Hirigunea / Artalde / Artalde (parajea eta kalea)
Artalde (parajea eta kalea)
Kokapena: Hiria; V. mapa (C-1)
Ohar ling.: 'Arte' + 'alde'. Silaba biko hitzetan, elkarketan eta eratorpenean, bukaerako erdiko bokala ireki egiten da 'arte', 'arta-'.
'Arte' + 'alde' > Artalde
XX. mendean, etimologia erratu baten eraginez Atalde zabaldu zen.
Oharrak: XX. mendera arte, harresiz kanpo, hiriaren mendebalean zegoen paraje zabalari esaten zaio Artalde. Bere mugak hauexek ziren: hegoaldetik, Dolareaga eta Esparru; ekialdetik, hiriko harresiak; iparraldetik, Arteazabal eta Ormabarrietako parajeak, Sanjuanbidean; eta mendebaletik, San Martin eta Bidebarrietako parajeak.
Eremu honetako sailak, kaletarren jabetzakoak izan ohi ziren eta agiriek erakusten dutenez, mahastiak izan ziren ugari bertan, XIX. mendearen hasierara arte behintzat.
XX. mendean, hiriaren hazkundearekin batera, paraje hau eraikuntzez eratzen joan izan da. Guztietatik lehena eta nabarmenena, Nautika eskola izan zen, XIX. mendearen amaieran eraikia. Gaur egun ingurua erabat urbanizatuta dago, eta eraikitako etxebizitzez gain, San Frantzisko herri eskolaren eta beste ikastegi batzuk egoteak, nolabaiteko funtzio kulturala ematen dio inguruari.
Artalde kalea da bertako ardatz nagusia, Landabasoko industrialdera eta kiroldegira eramaten duen hiriko bide erradiala.
Artalde kaleari deutsola, bere hegoaldetik, etxe multzoek eratzen duten Jose Antonio Erauzkin izeneko plaza dago.
Artaldeko mendebaleko muturrean, San Martineko gurutzetik Sanjuanbidera egiten duen aldatsean eratzen den bideari, Aritzatxu bidea izena jarri zaio.
Bestalde, Artalde kaletik Sanjuanbidera egiten duen kalea dago. Kale hau eratu zenean, Teodoro Anasagasti arkitektoaren izena jarri zitzaion. Ospe handiko arkitekto honen lanak, Madrilen aurkitzen dira, batez ere. Ohore ugari jaso zituen Teodoro Anasagastik bere lanbidean: batetik, sustapen ministerioko arkitekto laguntzailea eta Madrileko arkitekturako goi-eskolako irakaslea izatea; bestetik, 1910eko Madrileko erakusketan eta 1913ko Leipzigeko arkitekturako nazioarteko erakusketan urrezko domina lortzea; baita, 1915ean, Gipuzkoako arte eta industrietako erakusketako ohorezko diploma bereganatzea ere. 1906tik aurrera, Bermeoko udal-eraikuntza lanetako zuzendaria izan zen.
Berak eraikitakoak dira Bermeon, besteak beste, Sanjuanportalen egon zen San Jose ikastetxea eta Artaldeko Nautika eskola.
Ahozkoa:
Idatzizkoa:
1610 | Artalde, viña nueba en | BUA 910. Escrituras de censos 18b,19 |
1628-1797 | Artalde, término de | BUA 1150/1. Culto y clero 255b |
1633 | Artalde, viña en | BEHA A-72/33 |
1643 | Artalde, viña en | BFA. Bust 180/9 |
1646 | Arttalde, tierra bazia en | BFA. Bust 201/162 99b |
1670 | Artalde, término de | BFA. K. 828/1 78,79 |
1676 | Artalde, biñas en los térm. de | VEKA R.R. Ejec. L1503/15 4b |
1676 | Altalde, biñas en los térm. de | VEKA R.R. Ejec. L1503/15 4b |
1701 | Artalade, viña en | BUA AL. 1680-1710 252 |
1701 | Artalde, viña en el térm. de | BUA 922. Extracc. de castaña 142b |
1753 | Artalde, término de | VEKA S.V. C1086 22 |
1775-1831 | Artalde, viña en | BUA 915. Hipotecas. 1775 40b |
1781 | Arttalde, término de | BFA. Bust 102/39 5b |
1784 | Artalde, viña en | BEHA A-72/32 |
1791 | Artalde, término de | BFA. K. 3163/6 15 |
1793 | Artalde, heredades en | BFA. Bust 700/7 2b |
1793 | Artalde, viñas en el térm. de | BFA. Bust 366/2 11 |
1793 | Artalde, viña en | BFA. Bust 700/7 2b |
1800 | Artalde, término de | BFA. Bust 141/2 54 |
1800 | Artalde, término de | BUA 972/1. Escrituras censales 128 |
1802 | Artalde, heredades en | BFA. Bust 523/4 7 |
1810 | Artalde, viña en | BFA. Bust 603/22 |
1824 | Arttalde, heredad en | BFA. Bust 284/5 3 |
1827 | Artalde, heredad y viñas en | BEHA A-72/33 |
1827 | Artalde, viña y heredad en | BFA. K. 3098/16 2b |
1836 | Artalde, término de | BUA 37/3. Gubernativo 62 |
1892 | Artalde, heredad en | BUA 984. Fincas rust.1892 |
1893-94 | Artalde, ladera de | BUA 1433/5. Gran Via 29 |
1893-94 | Artaldes, ladera de | BUA 1433/5. Gran Via 16b |
1895 | Artalde, heredad de | BAHP.N.BL 7550 133b |
1898 | Artalde, heredad en | BAHP.N.BL 8195 935 |
1903 | Artalde, término de | BAHP.N.BL 8575 2038 |
1904 | Artaalde, lugar conocido por | BUA 1324/5. Urbaniz. Artalde 2 |
1909 | Atalde, ladera de | BUA 1433/3 2b |
1910 | Artalde, heredad | BUA 866. Fincas rústicas |
1922 | Artalde, heredad | BFA. E. KZ. C/2 |
1923-24 | Atalde, término de | BUA 404. Fincas rústicas |
1928 | Atalde, cepas de vid en | BIBL ZbA2 412 |
1928 | Atalde, paraje de | BUA 1255/1 1 |
1928 | Atalde, heredades en | BIBL ZbA2 591 |
1934 | Atalde, heredad | BFA. E. KZ. C/76 |
1943-60 | Atalde, término | BUA 377. Patrimonio municipal |
1944 | Atalde, término | BUA 406/3,4 eta 353/3,4,5 |
1945 | Artalde, término | GJE fk:1336 L18;202 |
1969 | Instituto Laboral, travesía del | BUA 1432/54 4 |
1969 | Artalde, calle | BUA 1432/54 1 |
1973 | Artalde, calle | BBPlBer |
1973-74 | Atalde, ant. Artalde | BIBL ErA.EtnB 179 |
1982 | Atalde kalea | BIBL UB 299 |
2003 | Atalde kalea | BIBL BGL |
2003 | Jose Antonio Erauzkin enparantza | BIBL BGL |
1973 | Teodoro Anasagasti, calle | BBPlBer |
1982 | Anasagasti´tar Teodoro kalea | BIBL UB 297 |
2003 | Anasagasti tar Teodoro kalea | BIBL BGL |
1982 | Aritzatxu bidea | BIBL UB 299 |
2003 | Aritzatxu bidea | BIBL BGL |
|