Testu osoan

Hirigunea

Alde Zaharra

Portua, Lamera eta Gaztelu

Morondo

Artalde

Dolareaga eta Esparru

Adoberia eta Ondarre

Portale

Almikabidea eta Erregiņazubi

Erribera

Zarragoiti

Kurtzio eta Santa Mariņa

Txibitxiaga

Tala

Sanjuanbidea

Ibarreta eta San Martin

Bilbobidea

Dibio

Aranondo

Artikabidea

Portuburu

Zehaztu gabeak

Arane

Agirre

San Migel

San Andres

Almika

Artika

Demiku

Arranotegi

Maņu

San Pelaio Gibelortzagakoa

Kostaldea

Izaro

Gainak

Sare hidrografikoa

Bakio aldea

auzoka / Artika / Akerrota (baserria, errota izandakoa)  

Akerrota   (baserria, errota izandakoa)

Kokapena: Artika; VII. mapa (D-4)

Ohar ling.: Izen honek hitz elkarketan du bere lehen pausua. Lehenengo osagaia zein den ez badakigu ere (Ik. Kostaldeko Akatze, bertan ere 'ake-' da lehenengo osagaia), bigarrena 'errota' da. Biak lotzean, elkarren ondoan geratu diren bokal biek soiltzera jo dute, eta aldaera bi sortu dira:

Akaerrota > Akarrota

Akaerrota > Akerrota

Badirudi, -ae- > -a- ematen zuela (Ik. Artika auzoan Olaerrota eta Santierrota). Gaur egun, -ae- > -e- ematen du gehienentan (Ik. Artika auzoan Almikerrota, Artikerreka). Akorrota aldaera, erdiko bokala borobiltzearen ondorioz sortutakoa da (-e > -o), asimilazioz:

Akaerrota > Akerrota > Akorrota

Eskerrota, baserri honek XX. mendetik aurrera hartu izan duen beste izen bat da.

Oharrak: Akerrota, Eskerrota edo Atsoareneko errota izenez ezagutua. 1575-78ko jurisdikzio auzian agertzen den molino de Rotaesquerra ezin da Akerrotarekin lotu, azken hau ere zerrenda berean azaltzen baita; besteren bat da, beraz. Ustez, Errotaederra da, Rotaederra beharrean, Rotaeskerra idatzita.

XVII. mendean, Belendiz lizentziatuarena izanik, XVIII. mendearen lehen zatian, Arostegitarren jabetzakoa agertzen da. Handik aurrera, Mendoza eta Arteaga eta Thomas Uhagon familiakoen esku egon izan da.

Errota hau 1738an berreraikia izan zen [1043] eta, 1862ko agiriak azaltzen duenez, bi errotarri izan zituen [1044].

Ahozkoa:
«Akérrota»066, 077, 078, 080, 081, 083, 084, 090, 093
«Akárrota»073, 076
«Eskérrota»084
«Akórrota»082

Idatzizkoa:
1575Aque errota, molino deVEKA   R.R. Ejec. C2497   18
1578Acaerrota, molino deVEKA   R.R. Ejec. C2497   49
1629Acaerrota, molino deBIBL   RC.Bus   120
1629Aquierrota, molino deBFA.   315/1/5
1629 Acarrota, molino deBUA   928. Mojonera. 1749  125
1637Achoaren, molinoBEHA   A-78/6-6
1682Achoaren, molino deBUA   AL. 1680-1710   31b-34b
1701Aquerrota, molino deBUA   AL. 1680-1710   235b-237
1702Aquerrota, molino deBUA   AL. 1680-1710   275-281b
1703Aquerrota, molino deBUA   AL. 1680-1710   320-325b
1704Aquerrota, molino deBFA. Fg.
1704Aquerrota, molino deBUA   AL. 1680-1710   345b-348
1733Aquerrota, molino deBUA   1161/6. Cancel. de censos    80
1738Achoaren, molino deBFA. Bust   623/70
1745-46hered. de Arostegui, molino de losBFA. Fg.
1747Achoaren, molino deBFA. Bust   524/5
1791Achuaren, , molino deBEHA   A-78/4-1   1-1b
1796Achoaren, molino deBFA. Fg.
1804Jose Ventura de Mendoza, molino deBEHA   A-78/4-1
1825Aquer errota, molinoBEHA   A-78/4-1
1847-74Aquerrota, molinoBUA   5
1854Achura, molinoBUA   946. Ced. vec.
1857Aquerrota, molineroBUA   Padron 1851(3)   84b
1859Achuaren, molinoBUA   5. Nuevo Nomenclator
1860Achuaren MolinoBUA   5. Rotul. de calles (1860)
1862Achoaren, molinoBUA   37/5. Rel. fuerza de agua
1897-98Aque-errota, Achuaren molinoBUA   10. Nomencl.1897-98
1903Aquer-errota, casaBAHP.N.BL   8574   551
1910Esquerrota, molinoBUA   1435. Fincas rústicas
1910Aquer-errota, molinoBUA   866. Fincas rústicas
1911Achuaren, molinoBUA   256/9.  Aguas mol. Ondarra    11
1922Esquerrota, molinoBFA. E. KZ.   C/2
1925Aquierota, molino deBUA   881/12. Deslindes   5
1928Achoaren, molinoBIBL   ZbA2   423
1928Aquierrota, molinoBIBL   ZbA1   240
1934Ezquerrota, molinoBFA. E. KZ.   C/76
1938Aquerrota, Escarrota, molinoBUA   1685. Fich. sanit.
1938-39Escarrota, cas.BUA   1240. Cos. del maiz
1944Akarrota, molinoBUA   406/3,4 eta 353/3,4,5
1946Esquerrota, molino llamadoGJE   fk:2558   L33;166

__________

[1043]   BFA. Bust 623/70.

[1044]   BUA. 37/5. Rel. fuerza de agua.

 

Ekintza honek Bizkaiko Foru Aldundiaren
Kultura Sailaren laguntza jaso du