Testu osoan

Hirigunea

Alde Zaharra

Portua, Lamera eta Gaztelu

Morondo

Artalde

Dolareaga eta Esparru

Adoberia eta Ondarre

Portale

Almikabidea eta Erregiņazubi

Erribera

Zarragoiti

Kurtzio eta Santa Mariņa

Txibitxiaga

Tala

Sanjuanbidea

Ibarreta eta San Martin

Bilbobidea

Dibio

Aranondo

Artikabidea

Portuburu

Zehaztu gabeak

Arane

Agirre

San Migel

San Andres

Almika

Artika

Demiku

Arranotegi

Maņu

San Pelaio Gibelortzagakoa

Kostaldea

Izaro

Gainak

Sare hidrografikoa

Bakio aldea

auzoka / Arranotegi / Akulategi (parajea)  

Akulategi   (parajea)

Kokapena: Arranotegi;  X. mapa (B-2)

Ohar ling.: Ik. Arranotegi auzoko Akulategi (baserria).

Oharrak: Madariagako eta Akulategiko erreken artean. Herri basoa da. Antzinako Erregimenaren garaian baso hauek erabilera ugari izaten zuten. Zuhaitzetatik, etxe eta itsasontzien eraikuntzetarako zurezko materialak ateratzen ziren; zuhaitz adarrak burdinoletarako egur-ikatza egiteko erabiltzen ziren eta baso-azpia (otea, ira, etab.), inguruko baserritarrek aprobetxatzen zuten.

Horrela, 1652an, Lences-eko kondearen eta Diego Abaroakoaren artean burdinoletarako aprobetxamenduaz izandako auzian, Akulategiko basoak aipatzen dira [1215]. 1712an, Akulategiko basoetatik ateratako ikatz-zamen berri ematen da [1216]; 1731n, 600 eta 5.600 ikatz-zama atera ziren [1217].

Zuhaitz osoak ere saltzen zituen udalak eraikuntzarako:

1843an:

«Razón de arboles que el ayuntamiento vende a remate.. Baso Galan, Arech oquer, monte Ureta, arriba de Baso Galan, Mañuas, Gorta Ederra, Mintegui, al pie de la Cadena, Sesencorta, y al pie de Landa, arriba de Landa, Aculategui» [1218]

eta 1921ean, Munape baserriaren berreraiketarako:

«Tala de 104 robles del monte Akulategi para reconstruir la casa Sakoneta o Munepe destruida por incendio en febrero de 1921» [1219]

Basoak berriztatzeko, zuhaitz landareak ateratzen ziren paraje hauetatik, herri-mintegietara eramateko (Ik. Galdizko mintegia eta Zuluetaburu):

«Trabajos en los montes comunes: sacar plantios por si nacidos, volverlos a plantar en parajes determinados despues de limpiarlos y espinarlos y cabas hechas en ellos y en los viberos y montes comunes: (...) En el termino de Aculategui: limpieza de plantios de robles de si nacidos» [1220]

Gaur, gelditzen den herri baso bakarra da Akulategikoa. Lehenago zabalagoa izan zen; 1851n, basoaren 60 sail saldu ziren [1221].

Ahozkoa:
«Akuléti»115, 119
«Errìbasoá»117, 119
«Errìbasué»121

Idatzizkoa:
1578Aquillotegui, arroyo que baxa deVEKA   R.R. Ejec. C2497   47
1652Aculategui, montes del termino deVEKA   S.V. L1528/3   1-5
1652Aculateguis, monte de lasBFA. K.   719/2   4,4b
1656Aqulateguis, montes que llaman deVEKA   S.V. L1528/3   1b-38
1680Aculategui, montazgoBFA. K.   3583/1   68
1699Aculateguiz, montes deBUA   1560. Libro de cuentas   46b
1700Aculateguis, monte deBUA   1560. Libro de cuentas   49b
1712Aculateguis, montes deBUA   1560. Libro de cuentas   142
1730 Aculattegui, montes de BFA. K.   1830/2   50
1731Aculategui, monteBFA. K.   3583/1   60, 60b
1745Aculategui, monte concejilBFA. K.   1870/18   4b
1749AquilloteguiVEKA   Pl. y Dib.nº 783 [1222]
1774Aculategui, monteBUA   250/13. Cargos y datas   27
1787Aculategui, montes comunesBUA   990/1. Recibos   18
1792Aculategui, monte deBUA   991/1. Recibos   43b
1796Aculategui, trabajos enBUA   1136. Libr. y recibos   36c
1797Aculategui, montes comunesBUA   1136. Libr. y recibos   47b
1807Aculategui, termino y monte deBUA   1590. Junta de policia   10b
1813AqulateguiBFA. Bust   567/7   11
1843Aculategui,  termino deBUA   1289/2. Montazgos   126
1843AculateguiBUA   1312/10. Acreedores
1844Aculategui, monteBIBL   YrJA   111
1862Aculategui, monte llamadoBUA   B1289,15   1
1862-1887Aculategui, lotes enBUA   1289. Venta de montes   58b
1870Aculategui, terminoBUA   38. Leña
1899Aculategui, robledal enBAHP.N.BL   8297   1566
1913Aculategui, monte comunal deBUA   246/4. Infracc. ley de montes
1921Akulategi, monteBFA. E. LS.   C/392-22
1923Aculategui, termino deGJE   fk:175   L3;240
1942Aculategui, termino deGJE   fk:728   L10;188
1947Aculategui, monte argomal enGJE   fk:1658   L23;44
1949Aculategui, termino deGJE   fk:1889   L25;240
1958Aculategui, montesGJE   fk:2702   L35;69

__________

[1215]   BFA. K. 719/2; 4.

[1216]   BUA. 1560. Libro de cuentas; 142.

[1217]   BFA. K. 3583/1; 60.

[1218]   BUA. 1312/10. Acreedores.

[1219]   BFA. E. LS. C/392-22.

[1220]   BUA. 1136. Libr. y recibos; 47b.

[1221]   BUA. 1289. Venta de montes; 58b.

[1222]   1749. España. Ministerio de Cultura. Archivo de la Real Chancillería de Valladolid. PLANOS Y DIBUJOS. DESGLOSADOS 0783.

 

Ekintza honek Bizkaiko Foru Aldundiaren
Kultura Sailaren laguntza jaso du