Bermeon euskaraz

Albisteak

IRAKURLEEN TXOKO FEMINISTA. Hormako paper horia

2025-12-16

Noiz, urtarrilaren 21ean Liburutegian, 18:15 – 19:45

Berbagai izango den liburua: ‘"HORMAKO PAPER HORIA", egilea Charlotte Perkins-Gilman. Itzulpena Ana I. Morales

Laburpena:

Istorioak emakume gazte bat eromenera nola jaitsi den deskribatzen du. John bere senarra ulerkorra da, baina ez du irizpiderik, uste du berarentzat onena atseden sendabide bat egitea dela, semea erditu ondoren. Familiak etxe kolonial batean igarotzen du uda, eta, narratzailearen hitzetan, "bitxi samarra da". Emakumea eta senarra goiko solairuko gela batean jartzen dira. Gela hori haurren gela izan zen, hainbat leiho baititu, eta, horri esker, airea igaro daiteke, berreskuratzeko hain beharrezkoa dena. Bikoteaz gain, Jennie Johnen arreba ere han dago, etxeko lanak egiten dituena. Garai hartako ohitura zen bezala, haurren gelako leihoek barroteak dituzte eta hormako papera zati batzuetan erauzia izan da, eta zorua marratua dago. Narratzaileak haurrei egozten die hori, kalte gehienak haurrek har ditzaketen eremuetara mugatuta baitaude. Hala ere, irakurleari gelaren egoeraren benetako iturria zein den zalantzan jartzen dio.

Narratzaileak ohar ugari idatzi ditu bere egunkarian, gelaren hormak estaltzen dituen papera deskribatzeko – usain "horia", "lepoa hausten duen" diseinua, erauzi diren zatiak eta larruazalean orban horiak uzten dituen forma eta ukitzen duen pertsona ororen arropa. Zenbat eta denbora gehiago eman gelan, orduan eta gehiago ematen du hormako papera aldatzen, batez ere ilargiaren argitan. Hormako papera beste estimulurik gabe, denborak aurrera egin ahala, patroia eta diseinuak gero eta intrigagarriagoak dira narratzailearentzat. Laster, diseinuan giza irudi bat ikusten hasten da, eta, azkenik, emakume bat arrastaka ibiltzen da paperaren diseinuaren atzetik. Hormako paperean gatibu dagoen emakumea askatu behar duela sinetsita, hormako paperaren hondakinak erauzten hasten da.

Udako azken egunean, bere gelan sartzen da, hormako paperetik geratzen diren puskak erauzteko. John etxera itzultzen denean, ez du atea ireki nahi. Azkenean John giltza batekin itzultzen denean, gelan arrastaka aurkitzen du, hormetan zehar eta hormako papera ukituz. "Azkenean hemen zaitut, zu eta Jane gorabehera" esaten du, eta senarra desagertu egiten da, eta bera, berriz, gelan bueltaka, bere gorputz bizigabearen gainetik pasatzen da egiten duen ibilbide bakoitzean.